KWANINI MASTAA WA BONGO WALIACHWA NYUMA KATIKA GRAMMY 2026? IKIWA WASANII WENGI WALITUMA KAZI ZAO!?

 

Kwa kuangalia vyema, kuna sababu kadhaa zinazoelezea kwa nini kiwango cha juu cha vipaji kinapatikana katika nchi yetu lakini bado hachelei kuonekana kwenye “stage” ya Grammy. Hapa chini ni baadhi ya hoja muhimu:

1. Ushindani mkali duniani na ukurasa wa kimataifa

Wasanii wa Tanzania  hata wale wenye mafanikio makubwa ndani ya Afrika Mashariki  wanaingia kwenye soko ambalo linatosha sana, na wanazindua kazi zao kushindana na muziki uliotolewa na nchi zilizo na mtandao mkubwa wa kimataifa. Kwa mfano, kazi ya Diamond Platnumz “Komasava” ilifunguliwa kwa mawili ya katiba za uteuzi lakini haikuingia kwenye orodha ya mwisho.  

Wasanii wa Nigeria, Afrika Kusini na nchi nyingine wamejenga uwezo wa kimataifa kwa muda mrefu, na hivyo wakiwa na “visibility” kubwa zaidi kwenye jukwaa la Grammy.  

2. Mfumo wa udhibiti wa muziki: ubora, utayarishaji na utangazaji

Utaalam wa utayarishaji wa kazi (engineering, mastering, kwa mfano) na namna kazi inavyosambazwa kimataifa ina umuhimu mkubwa. Kwenye makala mmoja:

“Our sound is powerful, but we’re still operating in a local ecosystem … to compete at the Grammy level, artistes need global packaging from sound engineering and mastering to branding and distribution.”  

Kwa Tanzania, kuna changamoto ya uwekezaji mkubwa katika sehemu hizo  mara nyingi ni kazi nzuri lakini ikikosa “machinery” ya kimataifa ya kusukuma na kutangaza, inaathiri nafasi ya kuonekana kwa wale wanaopiga ngoma.  

3. Usajili, muda wa kuingia katuni na uelewa wa mchakato wa Grammy

Mfumo wa uteuzi na makundi ya voti ya The Recording Academy (wanaofanya tuzo za Grammy) una vigezo maalum: usajili wa kazi ndani ya kipindi kilichoainishwa, na ushawishi mkubwa wa wale wanaovatazama na kupiga kura. Kwa mfano, kwa 68 th Grammy muda wa kazi ulianza kutolewa kwa vitabu vya sheria.  

Kwa Tanzania, makala imesisitiza kuwa:

“Without this backstage access, even the most brilliant Tanzanian songs will remain whispers in the global music storm.”  

Hii inamaanisha kuwa hata kama kazi imefika kwenye “consideration”, kuingia kwenye listi ya mwisho iyoje kunahitaji zaidi  uhusiano, ushawishi wa kimataifa, na mfumo wa kusukuma kazi.

4. Utambuzi (Branding) na collabo za kimataifa

Mfano ulionyeshwa ni kwamba kazi za Wasafi, Bongo Flava na Tanzania zimefanya collabo na mastaa wa nje, lakini makala inaonyesha kuwa collabo hizo zinahitaji zaidi ya jina la mtu wa nje  zinahitaji kazi ambayo inaambatana na “bilingual / multicultural” tena zikiwa na nguvu ya kimataifa.  

Kama ilivyoelezwa:

“Tanzanian artistes haven’t quite reached that level of collaboration, particularly in terms of distribution and representation, which limits their exposure to Grammy voters.”  

Kwa lugha rahisi: unaweza kuwa na nyimbo nzuri sana, lakini ikiwa hazijasambazwa, hazijatambuliwa kimataifa, basi nafasi ya Grammy hupunguzwa.

5. Uwakilishi wa Afrika Mashariki na Tanzania ndani ya system ya Grammy

Kuna hoja ya kimsingi kwamba sehemu ya Afrika Mashariki  na hasa Tanzania bado haina idadi kubwa ya wajumbe, mawakili, wala aina ya “networking” ndani ya Recording Academy ambayo inaathiri kama kazi zao zinazingatiwa kwa upana zaidi. Makala moja ikasema:

“Out of over 500 Recording Academy voters, not a single one is Tanzanian or East African, but there are more than 11 Nigerians.”  

Hii inaonyesha kuwa utendaji nje ya kazi pekee (kwa mfano, kujumuika na watu, kuwa sehemu ya “system”) ni muhimu pia.

Hitimisho na wito kwa nchini

Kwa hivyo, kwa burudani na kwa kile chenye ukweli  Tanzania ina vipaji, ina nguvu, lakini bado tunahitaji kuboresha mambo kama:

• Ubora wa utayarishaji na kusambaza muziki kimataifa

• Kuonyesha kazi yetu kwenye masoko makubwa (USA, UK) na kuingia kwenye “streams” na “platforms” zilizoenea sana

• Kuhusika zaidi na mfumo wa Grammy kupitia wajumbe, mawakili, ushirikiano wa kimataifa

• Kuifundisha tasnia ya muziki ya Tanzania juu ya vigezo vya kimataifa (si tu ndani ya nchi au Afrika)

• Kuendelea kuwekeza katika collabo za kimataifa na branding sio collabo tu kwa jina bali collabo ambazo zinafanya kazi kwenye “global market”

Kwa sasa, hajakuja tu “mwakilishi” wa Tanzania kwenye nominations za Grammy 2026  lakini hilo si mwisho. Wakati unakuja, na ikiwa tutafanya jitihada hizi, ni suala la wakati tu kabla ya “Bongo Flava” ikiwa na jina kwenye Grammy.